جایگاه «تفریح و سرگرمی» در سبک زندگی رضوی و تأثیر آن بر تمدن سازی

ازجمله نیازهای آدمی، نیاز به تفریح سالم است که براساس آموزه­های دینی و سبک زندگی رضوی، بخشی از زمان مسلمانان را به خود اختصاص می­دهد. با این‌حال، افراط در لذت­جویی و سرگرمی، از مصادیق لهو و لغو و نیز اتراف و تن‌پروری، از آسیب­های تفریح ناسالم به‌شمار می­رود. به همین دلیل در سیره و سخنان امام رضا‌(ع) بر پرداختن به تفریح سالم و حلال در چارچوب موازین شرعی و به اندازه تأکید شده است. نکتة جالب در سبک زندگی رضوی، توجه دادن فرد به شخصیت والا و اهداف متعالی انسانی است تا جایگاهش را بالاتر از آن بیند که به کارهای بیهوده دست یازد. از سوی دیگر، بر پرهیز از مصارف زائد، تشریفاتی و تجملاتی با هدف تفریح و سرگرمی نیز به‌عنوان نمودهای قناعت تأکید شده است. نکتة قابل توجه در این عرصه، تأثیر منفی افراط در لذت­جویی و زیاده­روی در تفریح و سرگرمی و رفاه‌طلبی عمومی بر ایجاد تمدن و بقای آن است، طوری‌که به گفتة ویل دورانت، این خود یکی از علل افول تمدن بزرگ اسلامی پس از سدة هفتم بوده است. مسئله اصلی نوشتار حاضر، تبیین حد و مرز تفریح سالم و نقش آن در تمدن‌سازی در پرتو آموزه‌های رضوی است. روش گردآوری مطالب به‌صورت کتابخانه‌ای و شیوة بررسی، توصیفی‌ـ تحلیلی است.